![](../../_themes/shree/blrule.gif)
Â:i krk c:t:ØT:iü v:Òt:
Â:i krk c:t:ØT:iü v:Òt: krv:a c::òT: kñ n:am: s:ð )es:¹ hò .
yah p:öj:ab:, u¶:r)dðS:, m:Dy:)dðS: A:òr raj:sT:an: ka )m:ØK: p:v:ü hò . y:h kaet:ük m:as: ki
ká\N: p:x: ki c:t:ØT:iü k:ð rK:a j:at:a hò . s::òB:agy:v:t:i es*:y:aö Ap:n:ð p:et:
kñ rx:aT:ü Es: v:Òt: k:ð rK:t:i hòö . g::ðD:Üel: ki b:ðl:a y:an:i c:ndÓ:ðdy:
kñ Ok G:NXð p:Üv:ü Â:i g:N:p:et: Ov:ö Aemb:ka g::òr, Â:i
n:ndiÃ:r, Â:i kaet:ükñy:j:i, Â:i
eS:v:j:i ()D:an: dðv:i m:aú p:av:üt:ij:i kñ p:et:) , )D:an: dðv:i Â:i Aemb:ka p:av:üt:ij:i A:òr c:ndÓm:a ka p:Üj:n: eky:a
j:at:a hò . y:h v:Òt: en:j:ül: eky:a j:an:a c:aehy:ð p:rnt:Ø dÝD:, deD:, Pl:, m:ðv:a,
K::ðv:a ka s:ðv:n: krkñ B:i y:h v:Òt: rK:a j:a s:kt:a hò .
t:atp:y:ü y:h hò ek Â:¹ap:Üv:ük ev:eD: Ov:ö ev:Ã:as: kñ s:aT:, Ap:n:i m:y:aüda kñ An:ØkÝl: v:Òt: Ov:ö p:Üj:n: krn:a c:aehy:ð .
ev:S:ð\: b:at: y:hi hò ek AÀ g:ÒhN: n:hiö krn:a c:aehy:ð .
m:ehl:aA:ðö k:ð p:Üj:n: kñ s:m:y: up:y:ØVt: l:g:n:ð v:al:ð
v:s*: p:hn: kr b:òYn:a c:aehy:ð . krk c:t:ØT:iü kñ edn: es*:y:aú AeD:kt:r Ap:n:i
S:adi ka j::ð_a, Xika, n:T:, krD:n: A:ed A:B:Ü\:N: p:hn: kr p:ÜN:ü Â:àög:ar krkñ p:Üj:n: kñ
el:y:ð t:òy:ar h:ðt:i hòö . n:òv:ð½ kñ el:y:ð c:av:l: ki K:ir, p:ØA:, dhib:_a, b:_i,
c:av:l: y:a c:n:ð ki dal: ka Pra, c:n:ð ki
dal: ki p:Üri y:a Any: t:rh ki p:Üri A:òr g:Ø_ ka hl:v:a b:n:an:a c:aehy:ð .
dðv:t:aA:ðö ki )et:m:a AT:v:a ec:*: ka m:ØK: p:eÁ:m: edS:a ki
A:ðr h:ðn:a c:aehy:ð . p:Üj:n: kñ el:y:ð sv:y:ö p:Üv:ü edS:a ki A:ðr m:ØK:
krkñ b:òYn:a c:aehy:ð Vy::ðöek wan:, km:ü, t:ðj: A:òr S:eVt: ka sv:am:i s:Üy:ü p:Üv:ü s:ð uedt: h:ðt:a hò .
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
krk y:a krv:a
krk ka AT:ü krv:a h:ðt:a hò . em:¬i kñ kl:S:n:Øm:a p:a*: kñ
m:Dy: m:ðö l:mb:i g::ðl:akar Cðd kñ s:aT: RöRi l:g:i rht:i hò . Es: t:rh kñ p:a*:
t:aöb:ð, c:aúdi v: p:it:l: kñ B:i h:ðt:ð hòö . Es: krk
y:a krv:a p:a*: k:ð Â:i g:N:ðS: ka sv:-p: m:an:t:ð hòö . krk kñ dan: s:ð s:ØK:,
s::òB:agy: (s:Øhag:) , Ac:l: l:xm:i Ov:ö p:Ø*: ki )aept: h:ðt:i hò, Oðs:a
S:as*: s:mm:t: hò . Oðs:i B:i m:any:t:a v: AXÝX ev:Ã:as: hò ek krk dan: s:ð s:b:
m:n::ðrT::ðö ki )aept: h:ðt:i hò .
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
Â:i c:ndÓ Aký
Â:i c:ndÓ dðv: B:g:v:an: S:ökrj:i kñ B:al: p:r s:ØS::ðeB:t:
hòö . Es: karN: Â:i c:ndÓdðv:j:i ki A:raD:n:a un:ka p:Üj:n: Ov:ö Aký dðkr s:mp:À
ki j:at:i hò . v:st:Øt:H S:ökrj:i ki )ty:ðk up:as:n:a v: g::òrij:i kñ v:Òt: ka
p:Üj:n: c:ndÓdðv: k:ð Aký dðkr hi s:mp:ÜN:ü h:ðt:a hò . At:H c:ndÓ st:Øet:,
p:Üj:n: A:òr A:raD:n:a ev:S:ð\: Pl:day:i h:ðt:i hò . kÙC
v:ðdS:as*:i B:g:v:an: Â:i ká\N: kñ Av:t:ar m:ðö c:ndÓ ka t:ðj::ð AöS: dðK:t:ð
hòö .
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
p:Üj:n: ki t:òy:ari
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
(1) Â:i g:N:ðS:
s:Øp:ari p:r rx:as:Ü*: (kl:av:a) y:an:i m::òel: g::ðl:akar m:ðö Es: t:rh l:p:ðXðö ek s:Øp:ari
p:ÜN:üt:y:a Zk j:ay:ð . Ok kX:ðri y:a Any: C:ðXð p:a*: m:ðö T::ð_a s:a Ax:t:
rK:ðö . Es: Ax:t: p:r g:N:ðS: -p: m::òel: k:ð rK:ðö .
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
(2) m:aú Aemb:ka
g::òri
p:il:i em:¬i ki g::òr b:n:ay:ðö . em:¬i g::ðl:akar krkñ Up:ri
s:t:h p:r em:¬i ka e*:k:ðN: b:n:ay:ðö . em:¬i up:l:bD: n: h:ðn:ð p:r Ok t:aöb:ð
kñ es:Vkñ p:r rx:as:Ü*: l:p:ðXðö Ov:ö Ok C:ðXð s:ð l:al: kp:_ð s:ð Zk dðö .
Ok r:ðl:i ki eb:ndi l:g:ay:ðö AT:v:a b:n:i hÚI eb:ndi l:g:ay:ðö . B:av: y:h rK:ðö
ek m:aú g::òr ka m:ØK: hò . Aemb:ka g::òr kñ sv:-p: k:ð Â:¹a p:Üv:ük
g:N:ðS:j:i kñ b:g:l: m:ðö b:ay:iö A:ðr left hand side rK:ðö
.
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
(3) Â:i n:ndiÃ:r
Ok p:Ø\p: k:ð Â:i n:ndiÃ:r ka sv:-p: m:an: kr sT:an: dðö .
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
(4) Â:i kaet:ükñy:
Ok p:Ø\p: k:ð Â:i kaet:ükñy: ka sv:-p: m:an: kr sT:an: dðö .
(Â:i n:ndiÃ:r Ov:ö Â:i kaet:ükñy: ka ec:*: h:ð t::ð u¶:m: hò
. Â:i S:ökr, p:av:üt:i, g:N:ðS:,
kaet:ükñy: Ov:ö Â:i n:ndi ka s:emm:el:t: ec:*: up:l:bD: rht:a hò .
) p:Ø\p: sv:-p: rK:n:a h:ð t::ð g:N:ðS: A:òr g::òr kñ
s:m:ip: dÝs:rð p:a*: m:ðö Ax:t: kñ Up:r rK:ðö .
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
(5) Â:i S:úkrj:i
)m:ØK: dðv:t:a Â:i eS:v:j:i ka el:ög: AT:v:a ec:*: rK:ðö . (g:N:ðS: g::òr, n:ndiÃ:r, kaet:ükñy: kñ p:iCð rK:ðö . )
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
(6) Â:i p:av:üt:ij:i
hldi v: A:Xð kñ s:emm:Â:N: s:ð p:an:i Ral: kr G::ðl: t:òy:ar
krðö . y:h Op:n: khl:at:a hò . Es:s:ð eks:i dFt:i hard board p:r
p:av:üt:ij:i ka ec:*: b:n:ay:ðö .
ec:*: m:ðö A:B:Ü\:N: p:hn:an:ð kñ el:y:ð kaöXi nails l:g:ay:ðö . j:òs:ð kNY m:ðö m:al:a kñ el:y:ð kNY kñ day:ðö
b:ay:ðö kil: l:g:ay:ðö . c:rN::ðö m:ð p:ay:l: p:hn:an:ð kñ el:y:ð d:ðn::ðö
c:rN::ðö kñ d:ðn::ðö A:ðr kaöXi l:g:ay:ðö . kil: n: l:g:an:i h:ð t::ð
es:l::ðXðp: sticky tape s:ð m:al:a A:ed k:ð ec:p:kay:a j:a
s:kt:a hò . m:aú kñ c:rN::ðö ka B:eVt:p:Üv:ük p:Üj:n: krðö .
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
(7) krv:a
em:¬i, t:aöb:ð, p:it:l:
AT:v:a c:aúdi kñ 2 krv:a . krv:a n: h:ð t::ð 2 l::ðXa .
krv:a m:ðö rx:as:Ü*: b:aöD:ð . Op:n: s:ð s:et:y:a (sv:est:k ) b:n:ay:ðö . d:ðn::ðö krv::ðö
m:ðö kNY t:k j:l: B:rðö . y:a Ok krv:a m:ðö dÙgD: AT:v:a j:l: B:rðö . Ok krv:a
m:ðö m:ðv:a j::ð s:as: k:ð edy:a j:at:a hò . dÙgD: AT:v:a j:l: s:ð B:rð krv:ð
m:ðö t:aöb:ð y:a c:aúdi ka es:Vka Ral:ðö .
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
(8) p:Üj:n:
s:am:g:Òi
D:Üp:, dip:, kp:Ür,
r:ðl:i, c:ndn:, es:ndÝr,
kaj:l: Ety:aed
p:Üj:n: s:am:g:Òi T:al:i m:ðö daehn:i A:ðr rK:ðö . dip:k m:ðö
G:àt: Et:n:a h:ð ek s:mp:ÜN:ü p:Üj:n: t:k dip:k )jjv:el:t: rhð .
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
(9) n:òv:ð½
n:òv:ð½ m:ðö p:ÜN:ü Pl:, s:ÜK:a
m:ðv:a AT:v:a em:YaI h:ð . )s:ad Ov:ö ev:ev:D: vy:Wj:n: T:al:i m:ðö s:j:a kr rK:ðö
. g:N:ðS: g::òr, n:ndi Ov:ö kaet:ükñy: A:òr Â:ieS:v:j:i
kñ el:y:ð n:òv:ð½ t:in: j:g:h Al:g: Al:g: C:ðXð p:a*: m:ðö rK:ðö .
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
(10) j:l: kñ el:y:ð
3 p:a*:
1 A:c:m:n: kñ j:l: kñ el:y:ð C:ðXð p:a*: m:ðö j:l: B:r kr
rK:ðö . s:aT: m:ðö Ok c:mm:c: B:i rK:ðö .
2 haT: D::ðn:ð ka p:an:i Es: erVt: p:a*: m:ðö eg:rð .
3 ev:en:y::ðg: kñ p:an:i kñ el:y:ð b:_a p:a*: j:l: B:r kr rK:ðö .
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
(11) p:Ø\p:
p:Ø\p: Ov:ö p:Ø\p:m:al:a T:al:i m:ðö daehn:i A:ðr rK:ðö .
![](../../_themes/shree/blrule.gif)
(12) c:ndÓm:a
c:ndÓdðv: y:a c:ndÓm:a ka ec:*: Aegn:k:ðN: m:ðö sT:aep:t: krðö
. y:an:i sv:y:ö kñ daehn:i A:ðr .
c:av:l: k:ð eB:g::ð dðö . B:ig: j:an:ð p:r p:is: l:ðö . us:kñ
b:ad c:av:l: ki p:iYi ka Ok g::ðl: A:kar b:n:ay:ðö . km: s:ð km: t:in: Enc: c:p:Xa
h:ð . c:ap:l: ki p:iYi s:ð 5 l:mb:i l:mb:i RöeRy:aú b:n:av:ðö . g::ðl:akar c:ndÓ
kñ Up:r ec:*: m:ðö edK:ay:ð An:Øs:ar p:Üv:ü s:ð p:eÁ:m: t:k 4 RöeRy:aö
l:g:ay:ðö . p:aúc:v:i RöRi T::ð_i c::ò_i b:n:ay:ðö, Es:ki
A:káet: c::òT: kñ c:aúd kñ s:m:an: h:ðn:i c:aehy:ð . Es:ð ec:*: m:ðö edK:ay:ð
An:Øs:ar u¶:r s:ð dex:N: ki t:rf l:g:ay:ðö .